Ruch po okręgu

Kinematyka RPO

Wstęp

Kat w radianach

Prędkość kątowa

Związek między prędkością liniową, a kątową

Ruch jednostajny po okręgu

Okres i częstotliwość w ruchu po okręgu

Przyspieszenie dośrodkowe

Droga w ruchu jednostajnym po okręgu

Dynamika RPO

Siła dośrodkowa

Siła odśrodkowa

Inne

Przeliczanie radianów na stopnie
Przybliżenia wartości funkcji trygonometrycznych

Przyspieszenie styczne i normalne

Siła odśrodkowa

Siła odśrodkowa jest siłą bezwładności. Oznacza to, że pojawia się ona tylko w układach nieinercjalnych i jest właściwie siłą pozorną - czyli nie jest powodowana konkretnym oddziaływaniem, ale wynika z ruchu samego układu odniesienia (więcej informacji na temat sił bezwładności znajduje się w rozdziale Siła bezwładności). 

Jeżeli układ odniesienia porusza się z prędkością v po okręgu (względem układu inercjalnego) o promieniu R. To na każde ciało, które w tym układzie będzie opisywane, musi działać siła odśrodkowa (wzór poniżej). 

Warto jednak pamiętać, że siła ta będzie „widziana” tylko z poziomu układu nieinercjalnego.

Wartość siły odśrodkowej jest taka sama jak wartość siły dośrodkowej (choć zwrot jest przeciwny) i wynosi :

lub:

F_odśr = m ∙ω ² ∙ R

 

v -  prędkość w ruchu po okręgu (w układzie SI w m/s)
R  - promień okręgu (w układzie SI w m)
ω - prędkość kątowa (w układzie SI w 1/s)
m - masa ciała (w układzie SI w kg)

Siła odśrodkowa działa zawsze prostopadle do prędkości i jest skierowana wzdłuż promienia, na zewnątrz okręgu, po którym porusza się układ odniesienia.

Przykłady siły odśrodkowej

Karuzela

Dobrym przykładem na działanie siły odśrodkowej jest sytuacja człowieka znajdującego się w krzesełku kręcącej się karuzeli. Obserwuje on, że przedmioty trzymane w ręce mają skłonność do „uciekania” od środka obrotu karuzeli. Obserwujemy działanie siły odśrodkowej.

Wirówka

Innym przykładem jest wirowanie bielizny w bębnie pralki automatycznej, czy suszarki. Tutaj siła odśrodkowa wyciąga wodę spomiędzy porów tkanin.

siła odśrodkowa < siła dośrodkowa