|
Teoria względności
dla psychologów
|
Zjawiska einsteinowskiego świata
Relatywistyczne wydłużenie czasu (nazywane też
„dylatacją” czasu) i skrócenie długości (określane
przez fizyków jako skrócenie Lorentza) nie są jedynymi
„dziwnymi” efektami zachodzącymi przy prędkościach
bliskich prędkości światła. Jest to dość zrozumiałe, bo skoro
podstawy postrzegania zjawisk – czas i przestrzeń ulegają
modyfikacji, to wszystko co od nich zależy, też będzie się
transformować inaczej, niż byśmy to sobie początkowo wyobrażali.
W rezultacie innego spojrzenia na czas i przestrzeń
przestaje obowiązywać większość klasycznych wzorów opisujących różne
zjawiska.
Zmienić trzeba m.in.:
 | Klasyczne prawo dodawania prędkości – okazuje się,
że dwa obiekty poruszające się naprzeciw siebie z prędkościami
bliskimi prędkości światła, nie dają prędkości zbliżania się
(obserwowanej w jednym z tych układów) większej niż prędkość
światła. |
| Transformacja przyspieszenia – ponieważ prędkość
ulega modyfikacji w układach szybko poruszających się, to i
przyspieszenie z tej prędkości wynikające, zachowywać się będzie
w nowy sposób. |
| Transformacja energii i pędu – tu dochodzimy do słynnego
wzoru E = mc2. Jego konsekwencje wykraczają daleko poza
dywagacje u kogo zegarek się późni, a u kogo nie. W oparciu o to
proste równanie można wyjaśnić tak fantastyczne efekty jak:
istnienie antymaterii, wybuchy jądrowe, produkcję energii w
gwiazdach, a nawet powstawanie wszechświata. |
| Spojrzenie na grawitację. Zjawiska które do tej pory omawiałem
wynikają z tak zwanej „szczególnej teorii względności”,
czyli ograniczonego przypadku teorii względności zajmującego się
wyłącznie układami inercjalnymi. „Ogólna teoria względności”
rozszerza naszą możliwość tłumaczenia zjawisk o układy
nieinercjalne, a co za tym idzie także o zjawiska w polu
grawitacyjnym. Ogólna teoria względności jest bardzo trudna
matematycznie ponieważ posługuje się m.in. pojęciem tensora
– obiektu zawierającego w sobie wiele danych na raz (w OTW
rozpatruje się m.in. tensory o 256 składowych). Dlatego teoria ta
jest dostępna jedynie dla prawdziwych matematycznych
„twardzieli”. |
| i wiele innych - np. w inny sposób traktowana jest masa, moment
bezwładności, moment pędu itp... |
|