Tarcie toczne

Tarcie toczne występuje dla sytuacji, w których mamy do czynienia z kulą, kołem, lub walcem toczonym po jakimś podłożu. Ponieważ toczenie jest zazwyczaj łatwiejsze niż bezpośrednie przesuwanie ciał z tarciem posuwistym, to siła tarcia tocznego jest w większości przypadków wyraźnie mniejsza od siły tarcia posuwistego. Nie na darmo wynalazek koła uważany jest za jeden z najważniejszych w historii ludzkości. 

Siła tarcia tocznego zależy od dwóch elementów:

rodzaju trących powierzchni
promienia toczonego koła, kuli, czy walca

Współczynnik tarcia tocznego

W przypadku ciał toczących się wzór na współczynnik tarcia jest inny. Wynika to z faktu, że łatwiej jest toczyć koło (walec) o większym promieniu niż o mniejszym. Dlatego w miarę stałą wartość dla danych powierzchni ma współczynnik tarcia tocznego obliczany następująco:

μ - współczynnik tarcia tocznego (w układzie SI w metrach m)
T
– siła tarcia tocznego  (w układzie SI w niutonach N)
N
– siła dociskająca powierzchnie  ( w układzie SI niutonach N)
     oraz
R
- promień toczącego się koła lub walca (w metrach m)

Po przekształceniu tego wzoru tak, aby wyliczyć siłę tarcia T, otrzymamy:

Z powyższego wzoru widać, że wzrost promienia toczącego się obiektu powoduje proporcjonalne zmniejszenie siły tarcia.

 

Tarcie - wstęp < Tarcie toczne | Tarcie posuwiste  | Tarcie w płynach