Reguła śruby prawoskrętnej

Reguła śruby prawoskrętnej jest powszechnie stosowana w fizyce dla określenia jak wektor ma być ustawiony względem jakiejś płaszczyzny.

Jak widać na rysunku niżej dla poziomej płaszczyzny mamy dwa możliwe ustawienia wektora prostopadłego do niej

	wektor o zwrocie do góry
	wektor o zwrocie w dół

Który z nich wybrać?

Aby jakoś przekazać która z tych opcji odpowiada aktualnej sytuacji stosuje się właśnie reguły śruby prawoskrętnej.

Reguła śruby prawoskrętnej odnosi się do sytuacji, gdy płaszczyzną kręcimy w jakimś kierunku – zgodnie lub przeciwnie do ruchu wskazówek zegara.

Na rysunku poniżej obracanie śrubą w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara (patrząc od góry na płaszczyznę) wywołałoby wkręcanie się śruby do góry (mowa tu jest o standardowej „prawoskrętnej” śrubie.

Oczywiście, jeśli zaczniemy teraz kręcić płaszczyzną w odwrotną stronę, to kierunek zmieni się na przeciwny. Oznacza to, że dla obracania płaszczyzną zgodnie z ruchem wskazówek zegara, wkręcająca się śruba posuwałaby się do dołu.

Obrót płaszczyzny a wektory

Regułę śruby prawoskrętnej stosuje się bardzo często do płaszczyzny wyznaczonej przez wektory. Załóżmy, że mamy dwa wektory, które są ustawione pod kątem na jakiejś płaszczyźnie. Załóżmy jeszcze, że jest określone który z nich traktujemy jako pierwszy z pary, a który drugi.

Kierunek kręcenia płaszczyzną przez wektory ustalamy jako od wektora pierwszego (1) do drugiego (2).

Czyli w sytuacji jak na tym rysunku śruba prawoskrętna wskaże nam kierunek „do dołu”:

Gdybyśmy zamienili kolejność wektorów, a więc jako pierwszy z nich wzięlibyśmy wektor zielony, to również ostateczny kierunek by się odwrócił na „do góry”, bo tak właśnie posuwałaby się śruba prawoskrętna, kręcona przeciwnie do ruchu wskazówek zegara.