Zjawisko sprężystości

Większość ciał stałych, a nawet powierzchnie wielu cieczy wykazują zjawisko sprężystości. Polega ono na tym, że ciało po zadziałaniu na nie siłą odkształca się nietrwale. Gdy siła przestaje działać ciało wraca do swojego poprzedniego kształtu.

Sprężystość jest wykorzystywana przez człowieka w bardzo wielu sytuacjach:

do budowy broni - od dawien dawna dzięki niemu działają takie przyrządy miotające jak łuk, czy katapulta

do polepszania wygody - sprężyny w łóżkach i materacach zapewniają nam miękkie spanie, gumki w bieliźnie umożliwiają dopasowanie się rozmiarów ubrania do różnych kształtów człowieka

do ochrony przed zderzeniami - większość zderzaków elastycznie reaguje na fakt zderzenia właśnie dzięki zjawisku sprężystości.

do uprawiania sportu - patrz dyscypliny: skok o tyczce, łucznictwo, tenis, piłka nożna, siatkowa itp.... (wykorzystana jest sprężystość piłki)

Ogólnie, gdyby nie było sprężystości, to przy byle zderzeniu wszystko by się łamało, lub odsuwało. Sprężystość w dużym stopniu sprawia, że ten świat jest...
jaki jest.

Rodzaje odkształceń sprężystych

Rozciągnięcie i ściśnięcie

Sprężystość występuje w kilku odmianach. Np. może ona być związana z odkształceniem w jednym wymiarze, czyli objawiać się jako

 

rozciągnięcie
ściśnięcie

 

 

W dwóch i więcej wymiarach możemy mieć jeszcze do czynienia z bardziej zaawansowanymi formami sprężystości:

ścinaniem
skręceniem

Ścinanie

W większej ilości wymiarów, czyli dla brył, sprężystość może objawiać się również jako tzw. ścinanie:

Skręcenie

Trochę podobne do ścinania jest skręcenie

 

W przypadku brył o skomplikowanych kształtach i sił działających na ich powierzchnie pod różnymi kątami odkształcenie jest kombinacją ścinania, wydłużania i skręcania, a niekiedy innych jeszcze bardziej złożonych odkształceń.

 

Sprężystość - wprowadzenie > Prawo Hooke'a